واژه‌نامه آنتی ویروس- بخش سوم (آخر)

باج افزار Ransomware

یک نوع بدافزار است که کامپیوتر شما را قفل می‌کند یا دسترسی شما به فایل‌ها و برنامه‌های داخل کامپیوتر را مسدود می‌سازد. باج افزار از شما درخواست پرداخت مبلغی به عنوان باج در عوض در اختیار قرار دادن کلید رمزگشایی که امکان دسترسی مجدد به کامپیوتر و فایل‌ها را می‌دهد، خواهد کرد.

روت‌کیت Rootkit

مجموعه‌ای از ابزار نرم‌افزاری است که در سطح Administrator امکان دسترسی به سیستم را می‌دهد. این عبارت اولین بار برای سیستم‌عامل‌های UNIX و در اشاره به ابزار برنامه‌نویسی که به حق ورود مدیریتی که به آنها اجازه می‌داد تا حضورشان را به‌گونه‌ای مخفی کنند که توسط ادمین‌های سیستمی دیده نشوند، به‌کار رفته است. نقش اصلی روت‌کیت‌ها مخفی کردن پروسس ها، فایل‌ها، login ها و log هاست. آنها همچنین در صورت همراه بودن با نرم‌افزار مناسب می‌توانند دیتا را از ترمینال‌ها، اتصالات شبکه یا لوازم جانبی، رهگیری کنند.

روت‌کیت‌ها در طبیعت خود مخرب نیستند. به‌عنوان‌مثال سیستم‌ها و حتی بعضی نرم‌افزارها با استفاده از روت‌کیت‌ها، فایل‌های حیاتی را مخفی می‌کنند. بااین‌حال، آنها بیشتر برای مخفی نگه‌داشتن بدافزارها یا پنهان کردن حضور یک نفوذکننده به داخل سیستم مورداستفاده قرار می‌گیرند. چنانچه روت‌کیت‌ها با بدافزار ترکیب شوند می‌توانند تهدید بزرگی برای سلامت و امنیت یک سیستم ایجاد کنند. آنها می‌توانند بر ترافیک شبکه نظارت داشته باشند، راه‌های ورود مخفی به داخل سیستم ایجاد کنند، فایل‌ها و log ها را تغییر دهند و از شناسایی شدن خود جلوگیری کنند.

اسکریپت Script

عنوانی دیگر برای فایل ماکرو یا Batch و درواقع لیستی از فرمان‌هایی است که می‌توانند بدون دخالت کاربر اجرا شوند.

هرزنامه Spam

هرزنامه، هرگونه ایمیل با محتوای غیرمفید که ناخواسته برای کاربر ارسال می‌شوند.

جاسوس‌افزار Spyware

هر نرم‌افزاری است که به‌طور مخفیانه اطلاعات کاربر را از طریق ارتباط اینترنت کاربر بدون اطلاع وی و معمولاً برای مقاصد تبلیغاتی جمع‌آوری می‌کند. اپلیکیشن‌های جاسوس‌افزار عموماً به‌عنوان جزء مخفی از یک Freeware یا Shareware قابل دانلود از طریق اینترنت هستند، هرچند باید در نظر داشت که اغلب Freeware یا Shareware ها همراه با جاسوس‌افزار نیستند. به‌محض اینکه جاسوس‌افزار نصب شد، فعالیت‌های کاربر در اینترنت را نظارت می‌کند و این اطلاعات را برای شخص دیگری ارسال می‌کند. جاسوس‌افزار همچنین می‌تواند اطلاعات در مورد آدرس‌های ایمیل و حتی پسوردهای کارت اعتباری را جمع‌آوری کند. شباهت جاسوس‌افزار به تروجان در این است که کاربران به‌طور ناخواسته با نصب برنامه‌ای دیگر درواقع آن را هم نصب می‌کنند.

گذشته از مسائل اخلاقی و حریم شخصی، جاسوس‌افزارها درواقع از کاربر سرقت هم می‌کنند و این کار را با استفاده از منابع حافظه کامپیوتر و نیز پهنای باند کاربر (چون اطلاعات را از طریق اتصال اینترنت کاربر برای پایگاه جاسوس‌افزار ارسال می‌کند) انجام می‌دهد. ازآنجایی‌که جاسوس‌افزار از حافظه و منابع سیستم استفاده می‌کند، برنامه‌هایی که در پس‌زمینه در حال کار هستند، می‌توانند منجر به فروپاشی سیستم یا ناپایداری کلی سیستم شوند.

فایل‌ها و ترافیک شبکه مشکوک Suspicious Files and Network Traffic

فایل‌های مشکوک، فایل‌هایی هستند که شهرتشان موردتردید است. این عنوان بر اساس عوامل مختلفی به آنها داده می‌شود که ازجمله عبارت‌اند از: وجود امضای دیجیتالی، تعداد دفعات حضور در شبکه‌های کامپیوتری، روش فشرده‌سازی استفاده‌شده و غیره. ترافیک شبکه هنگامی مشکوک در نظر گرفته می‌شود که از الگوی مشخص انحراف پیدا می‌کند. به‌عنوان‌مثال منبع غیرقابل اطمینان، درخواست اتصال به پورت‌های غیرمعمول، افزایش استفاده از پهنای باند، زمان‌های اتصال رندوم و غیره.

حملات هدفمند Targeted Attacks

حملات سایبری هستند که هدفشان بهره‌برداری مالی یا آسیب زدن به شهرت فرد یا سازمان مورد حمله است. هدف که می‌تواند یک فرد، یک شرکت، یک نرم‌افزار یا یک سیستم باشد، قبل از حمله به‌خوبی موردبررسی قرار می‌گیرد. این حملات در طی دوره زمانی طولانی و در مراحل متعدد رخ می‌دهند و از یک یا چند نقطه نفوذ استفاده می‌کنند. متوجه شدن از این حملات به‌سختی رخ می‌دهد و در اغلب موارد وقتی از آنها مطلع می‌شوند که آسیب ‌زده شده باشد.

تروجان یا اسب تروا Trojan

یک برنامه مخرب است که خود را در قالب یک اپلیکیشن مفید جامیزند. برخلاف ویروس‌ها، تروجان ها خود را کپی نمی‌کنند اما به همان میزان می‌توانند مخرب باشند. یکی از مخرب‌ترین انواع تروجان، برنامه‌ای است که ادعا می‌کند کامپیوتر شمارا از شر ویروس‌ها خلاص می‌کند ولی در عوض موجب ورود ویروس‌ها به کامپیوتر شما خواهد شد. لغت تروجان از داستان ایلیاد هومر گرفته شده است که در آن یونانی‌ها یک اسب چوبی عظیم را به‌عنوان پیشنهاد صلح به دشمن خود یعنی تروایی‌ها می‌دهند. اما بعدازاینکه تروایی‌ها اسب را به داخل دیوارهای شهر خود می‌کشند، سربازان یونانی مخفیانه از داخل شکم اسب که در آن قایم شده بودند خارج می‌شوند و دروازه‌های شهر را باز می‌کنند تا بقیه سربازان به داخل شهر بیایند و آن را تصرف کنند.

ویروس Virus

یک برنامه یا یک کد برنامه‌نویسی شده که بر روی کامپیوتر کاربر بدون آگاهی او بارگذاری می‌شود و برخلاف خواسته کاربر عمل می‌کند. اغلب ویروس‌ها می‌توانند خود را کپی کنند. تمامی ویروس‌های کامپیوتری ساخته دست انسان هستند. ساخت یک ویروس ساده که خودش را بارها و بارها کپی می‌کند کار به نسبت ساده‌ای است. حتی چنین ویروس ساده‌ای خطرناک خواهد بود چراکه می‌تواند به‌سرعت کل حافظه سیستم را استفاده کند و سیستم را به توقف وادارد. یک نوع خطرناک‌تر ویروس این قابلیت را دارد که خود را در شبکه انتقال دهد و سیستم‌های امنیتی را دور بزند.

کرم Worm

برنامه‌ای که خود را در داخل یک شبکه منتشر می‌کند و در همان حین به تولیدمثل خود می‌پردازد. یک کرم نمی‌تواند خود را به برنامه‌های دیگر بچسباند.